आग्रा घरानाची विदुषी दिपाली नाग

बळकट, प्रेमळ, प्रेमळ, प्रभावशाली आणि कर्तृत्ववान अद्याप लवचिक अशा व्यक्तिमत्त्वातून आपल्या आयुष्यात फारच कमी लोक अमिट छाप सोडतात. असे व्यक्तिमत्त्व विदुषी दिपाली नाग होते. त्या दिवसांमध्ये जेव्हा शेती केलेल्या घरातील महिला गायिका जवळजवळ एक दुर्मिळपणा होती, स्त्रियांमध्ये शास्त्रीय आणि अर्ध-शास्त्रीय संगीताच्या प्रसारासाठी अग्रणी असलेल्या ख true्या व्यावसायिकांच्या शिक्षणामध्ये शिक्षित मुलगी म्हणून प्रवेश केल्यामुळे ती प्रेरणास्रोत म्हणून उभी राहिली. .

आग्रा घराण्याच्या दिपाली नाग यांनी अशी निकष लावली की बहुतेकांना ते जुळणे कठीण वाटेल. दार्जिलिंग येथे 22 फेब्रुवारी 1922 रोजी जन्मलेल्या तिने इंग्रजी साहित्यात एमए केले आणि ट्रिनिटी कॉलेजमध्ये पाश्चात्य संगीताचे शिक्षण घेतले. इंग्रजीत पदव्युत्तर पदवीधर असलेल्या दीपाली नाग यांनी अगदी लहान वयातच हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीतात शिक्षण घेतले आणि उस्ताद (ओं) फैय्याज खान, बशीर खान आणि तससदूक हुसेन खान या सर्व आगरा घराण्यातील नामवंत संगीतकारांकडून प्रशिक्षण घेतले.

१ 39. In मध्ये तिने ऑल इंडिया रेडिओ व त्याच वर्षी एचएमव्ही आणि अन्य रेकॉर्डिंग कंपन्यांसह प्रसारण सुरू केले. संपूर्ण भारत आणि आकाशवाणीच्या संगीत संमेलनात ती नियमितपणे ख्याल कलाकार होती. राग-आधारित बंगाली गाण्यांवरही तिचे प्रेम वाढत असल्याने तिने अशा प्रकारच्या बर्‍याच संगीत रेकॉर्ड केल्या, ज्या खूप लोकप्रिय झाल्या. ती रागप्रधानची पहिली महिला म्हणून कायम आहे.

प्रख्यात वैज्ञानिक डॉ. डी. डी. नाग चौधरी आणि भारताचे दिवंगत पंतप्रधान श्रीमती इंदिरा गांधी यांचे वैज्ञानिक सल्लागार यांच्याशी जेव्हा तिने लग्न केले तेव्हा ते सुमारे वीस वर्षांचे होते. डॉ नाग चौधरी नंतर आयटीसी-एसआरएच्या वैज्ञानिक सल्लागार मंडळाचे अध्यक्ष झाले.

एक बहुमुखी व्यक्ती, दिपाली नाग यांनी पुस्तके आणि लेख लिहिले ज्याने तिला चांगली ओळख मिळविली, जगाच्या विविध भागात व्याख्याने दिली आणि असंख्य मैफिलींमध्ये भाग घेतला. तिला प्रतिष्ठित संस्थांकडून असंख्य पुरस्कार मिळाले आणि नामांकित विद्यापीठे आणि केंद्रीय निवड समितीच्या महत्त्वपूर्ण सदस्या. १ 1979. From पासून कोलकाता येथील वैज्ञानिक संशोधन अकादमीच्या प्रमुखपदी, ती नंतर संशोधन विभागाची सल्लागार म्हणून राहिली, हे पद अगदी शेवटपर्यंत राहिले. जेव्हा सेमिनार किंवा कार्यशाळा किंवा संगीत परिषद आयोजित करण्याचा विचार केला, तेव्हा दीपालीडी, ज्याची ती प्रेमळपणे ओळखली जात असे, योग्य नियोजन आणि निष्कलंक अंमलबजावणीची केंद्रीय व्यक्ती होती.

दिपाली नाग यांनी रविवारी, 20 डिसेंबर, 2009 रोजी वयाच्या 87 व्या वर्षी अखेरचा श्वास घेतला. मृत्यूच्या वेळी ती गुजरातच्या गांधीनगर येथे आपल्या मुलाच्या निवासस्थानी होती.

तिच्या पुण्यतिथीनिमित्त हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीत आणि प्रत्येक गोष्ट हिंदुस्थानी शास्त्रीय संगीताच्या तिच्या सेवांसाठी लेजेंडला भरपूर श्रद्धांजली वाहते. 🙏🏻💐

Ography चरित्र स्रोत: www.itcsra.org