ഗായകൻ പണ്ഡിറ്റ് ശങ്കർ റാവു വ്യാസ്

പണ്ഡിറ്റ് ശങ്കറാവു ഗണേഷ് വ്യാസ് (23 ജനുവരി 1898 - 17 ഡിസംബർ 1956) മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോലാപ്പൂരിലാണ് ജനിച്ചത്. പണ്ഡിറ്റ് വിഷ്ണു ദിഗമ്പർ പാലുസ്കറിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം സംഗീതം പഠിക്കുന്നു. നാരായണറാവു വ്യാസിന്റെ സഹോദരനായിരുന്നു. അദ്ദേഹവും സിത്താർ കളിക്കാരനായിരുന്നു. ഹിന്ദി, മറാത്തി, ഗുജറാത്തി സിനിമകൾക്ക് സംഗീതം നൽകി.

സംഗീതാചാര്യ അന്തരിച്ച പണ്ഡിറ്റ് ശങ്കരറാവു ഗണേഷ് വ്യാസ് “വ്യാസ് അക്കാദമി ഓഫ് ഇന്ത്യൻ മ്യൂസിക്” ന്റെ സ്ഥാപക അംഗങ്ങളിൽ ഒരാളായിരുന്നു. 1898 ജനുവരി 23 ന് മഹാരാഷ്ട്രയിലെ കോലാപ്പൂരിലാണ് അദ്ദേഹം ജനിച്ചത്. ഗൺമഹർഷി പരേതനായ പണ്ഡിറ്റ് വിഷ്ണു ദിഗാംബർ പാലുസ്‌കറുടെ മാർഗനിർദേശപ്രകാരം 1910 ൽ അദ്ദേഹം സംഗീത ജീവിതം ആരംഭിച്ചു. “സംഗീത പ്രവീൺ” ബിരുദം നേടിയ അദ്ദേഹത്തിന് സ്വരത്തിലും വാദ്യോപകരണത്തിലും മികവ് പുലർത്തി.

പണ്ഡിറ്റ് ശങ്കരറാവു വ്യാസ് 1919 ൽ അഹമ്മദാബാദിലേക്ക് (ഗുജറാത്ത് സ്റ്റേറ്റ്) നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യൻ ക്ലാസിക്കൽ സംഗീതത്തെ പ്രായം, ജാതി, മത വ്യത്യാസമില്ലാതെ സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങളിലും ജനപ്രിയമാക്കുകയെന്ന ഏക ലക്ഷ്യത്തോടെ. സഹോദരൻ ഗായനാചാര്യ പണ്ഡിറ്റ് നാരായണറാവു വ്യാസ്സിന്റെ അഭ്യർത്ഥന മാനിച്ചാണ് 1936 ൽ അദ്ദേഹം മുംബൈയിലെത്തിയത്.

1937 മുതൽ 1954 വരെയുള്ള കാലയളവിൽ 32 ഹിന്ദി, 5 മറാത്തി, 3 ഗുജറാത്തി ചിത്രങ്ങൾക്ക് സംഗീത സംവിധാനം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. “രാമ രാജ്യ”, “ഭാരത് മിലാപ്”, “പൂർണിമ”, “നർസി മേത്ത”, “വിക്രമാദിത്യ” എന്നിവ ചലച്ചിത്രമേഖലയെ പ്രശംസിക്കുന്നു.

ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രീയ സംഗീതത്തിലെ വിവിധ രാഗങ്ങളിൽ “ബന്ദിഷ്” എഴുതുന്നതിലും ശങ്കരാവു വ്യാസ് പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു. പ്രതിഭാ സംഗീത (1 & 2), മധ്യമിക് സംഗീതം (1 & 2), സിത്താർ വടൻ (1 & 2), മുരളി നാദ്, വ്യാസ് കൃതി (1 മുതൽ 4 വരെ) എന്നിങ്ങനെ വിവിധ പുസ്തകങ്ങൾ അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.

“അഖിൽ ഭാരതീയ ഗന്ധർവ മഹാവിദ്യാലയ മണ്ഡൽ” സ്ഥാപിച്ചതിനും സംഭാവന നൽകി “സംഗീത കലവിഹാർ” എന്ന സംഗീത മാസിക ആരംഭിച്ചു. ഗന്ധർവ മഹാവിദ്യാലയ മണ്ഡലത്തിലെ പ്രസിഡന്റ്, സെക്രട്ടറി, ട്രഷറർ എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.

ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രീയ സംഗീതം സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ ജനവിഭാഗങ്ങളിലും പ്രചാരത്തിലാക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യം തുടരുക. 1937 ജൂണിൽ “വ്യാസ് സംഗീത വിദ്യാലയം” എന്ന പേരിൽ ഒരു സംഗീത വിദ്യാലയം മുംബൈയിലെ ദാദർ (ഡബ്ല്യു) ന്റെ പ്രധാന പ്രദേശത്ത് സ്ഥാപിച്ച സഹോദരൻ പണ്ഡിറ്റ് നാരായണറാവു വ്യാസ്സിന്റെ വിലപ്പെട്ട സഹായവും ജനപ്രീതിയും നേടി.

1956 ഡിസംബർ 17 ന് അദ്ദേഹം അഹമ്മദാബാദിൽ (ഗുജറാത്ത്) സ്വർഗ്ഗീയ വാസസ്ഥലത്തേക്ക് പുറപ്പെട്ടു.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മവാർഷികത്തിൽ ഹിന്ദുസ്ഥാനി ക്ലാസിക്കൽ സംഗീതവും എല്ലാം ഹിന്ദുസ്ഥാനി ക്ലാസിക്കൽ സംഗീതത്തിനുള്ള സേവനങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹത്തിന് ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കുന്നു.

ജീവചരിത്രം ഉറവിടം: https://www.swarganga.org/artist_details.php?id=632