హేమంత ఋతువు

హేమంత ఋతువు అంటే మార్గశిర, పుష్య మాసములు. మంచు కురియును, చల్లగా నుండు కాలము. భారతదేశంలో వివిధ కాలాలలో వాతావరణంలో ఏర్పడే మార్పులను బట్టి సంవత్సరమును ఆరు ఋతువులుగా విభజించారు. వాటిలో ఒకటి హేమంత ఋతువు.

ఇది శరదృతువు తరువాత ప్రతి సంవత్సరం వసంతకాలం ముందు సంభవిస్తుంది. శీతాకాలం భూమి అక్షం వల్ల ఆ అర్ధగోళంలో సూర్యుడి నుండి దూరంగా ఉంటుంది. వేర్వేరు సంస్కృతులు శీతాకాలపు ప్రారంభంగా వేర్వేరు తేదీలను స్పష్టపరుస్తుంది. కొన్ని వాతావరణం ఆధారంగా ఒక నిర్వచనాన్ని ఉపయోగిస్తాయి. ఉత్తర అర్ధగోళంలో శీతాకాలం ఉన్నప్పుడు, ఇది దక్షిణ అర్ధగోళంలో వేసవి, దీనికి విరుద్ధంగా ఉంటుంది. అనేక ప్రాంతాలలో, శీతాకాలం మంచు గడ్డకట్టే ఉష్ణోగ్రతలతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. శీతాకాలపు సంక్రాంతి క్షణం ఏమిటంటే, ఉత్తర, దక్షిణ ధ్రువానికి సంబంధించి సూర్యుని ఎత్తు దాని ప్రతికూల విలువలో ఉన్నప్పుడు (అనగా, ధ్రువం నుండి కొలిచినట్లుగా సూర్యుడు హోరిజోన్ క్రింద చాలా దూరంలో ఉంది). ఇది సంభవించే రోజు అతి తక్కువ రోజు పొడవైన రాత్రిని కలిగి ఉంటుంది, పగటి పొడవు పెరుగుతుంది రాత్రి కాలం తగ్గుతుంది. ధ్రువ ప్రాంతాల వెలుపల ఉన్న ప్రారంభ సూర్యాస్తమయం తాజా సూర్యోదయ తేదీలు శీతాకాలం నుండి భిన్నంగా ఉంటాయి ఇవి అక్షాంశంపై ఆధారపడి ఉంటాయి.

సమశీతోష్ణ ఋతువులును నిర్ణయించడానికి ప్రాతిపదికగా ఖగోళ సమయం కనీసం పురాతన రోమన్లు ​​ఉపయోగించే జూలియన్ క్యాలెండర్ నాటిది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక ఆధునిక గ్రెగోరియన్ క్యాలెండర్లలో ఇది ఉపయోగించబడుతోంది, ఋతువులు కచ్చితమైన సమయాన్ని సూర్యరశ్మి ఉష్ణమండలాల మీద సూర్యరశ్మి కచ్చితమైన సమయాలు అయస్కాంతాల కోసం సూర్యరశ్మి ప్రయాణించే సమయాలు విషువత్తుల కోసం భూమధ్యరేఖపై సూర్యుడు ప్రయాణించే సమయాలు ఈ కాలానికి దగ్గరగా ఉన్న సాంప్రదాయ తేదీ ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది.

ఇవి కూడా చూ
మన సౌరమండలములో
బుధుని వాతావతణం
శుక్రుని వాతావతణం
చంద్రుని వాతావతణం
అంగారకుని వాతావతణం
బృహస్పతి వాతావతణం
Io వాతావతణం
యూరోపా వాతావతణం
గనీమీడ్ వాతావతణం
శని వాతావతణం
టైటాన్ వాతావతణం
ఎన్సెలాడస్ వాతావతణం
యురేనస్ వాతావతణం
నెప్ట్యూన్ వాతావతణం
ట్రైటాన్ వాతావతణం
ప్లూటో వాతావతణం
భూమి వాతావతణం
కాలం
శీత కాలము

హిందూ చాంద్రమాన మాసములు
మార్గశిరం, పుష్యం

ఆంగ్ల నెలలు
నవంబర్ 20 నుండి జనవరి 20 వరకు

లక్షణాలు
చాలా తక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు (20-25 డిగ్రీలు), ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది, ఇదే సమయంలో ఢిల్లీలో ఉష్ణోగ్రతలు 5 డిగ్రీలకు పడిపోయి సందర్శనకు ఆహ్లాదకరంగా ఉండదు.

పంట కోతల కాలం, రైతులు వరి ధాన్యాన్ని పొందుతారు.

పండగలు
పంచ గణపతి, భోగి, సంక్రాంతి, కనుమ

వసంత ఋతువు
గ్రీష్మ ఋతువు
వర్ష ఋతువు
హేమంత ఋతువు
శిశిర ఋతువు
ఋతువు
► భూమి‎
► భూస్వరూపాలు‎
► అసాధారణ వాతావరణం‎
► చలికాలం‎
► పవనస్థితి‎
► పవనాలు‎
► వాతావరణ దృగ్విషయాలు‎
► వాతావరణ మార్పు‎
► వేసవికాలం‎
► శీతలం‎
► కాలుష్యం‎
► పర్యావరణ కార్యకర్తలు‎
► పర్యావరణ శాస్త్రం‎
► పర్యావరణ సమస్యలు‎
► దృగ్విషయాలు‎
► పదార్థము‎
► పదార్ధం‎
► పర్యావరణము‎
► ప్రకృతి వనరులు‎
► ప్రకృతి వైపరీత్యాలు‎
బయటి లింకులు
బహాయి క్యాలెండర్ (విభాగం వారపు రోజులు)
వారపు రోజును లెక్కిస్తోంది
వారం
పని వారం
ఫెరియా
వారం
పక్షం
నెల
సంవత్సరం
ఈ సంవత్సరం కాలెండర్
గ్రీష్మ ఋతువు
నైఋతి
వర్ష ఋతువు
వసంత ఋతువు
వాయువ్యం
వారం రోజుల పేర్లు
శరదృతువు
హేమంత ఋతువు
పడమర
వసంత ఋతువు
గ్రీష్మ ఋతువు
శరదృతువు
ఋతువు
ఋతుపవనాలు
వర్షఋతువు
హేమంతఋతువు
శిశిరఋతువు

राग हेमंत बहुत ही मधुर राग है। राग कौशिक ध्वनि के अवरोह में जब पंचम और रिषभ स्वरों का भी उपयोग किया जाता है, तब राग हेमंत की उत्पत्ति होती है। इस राग में रिषभ को सीधा लगाया जाता है जैसे - ग रे सा परन्तु पंचम स्वर का उपयोग अल्प है और इसे मींड या कण स्वर के रूप में प्रयोग किया जाता है जैसे - ध (प)म या म (प)म।

यह राग स्निग्ध और गंभीर वातावरण पैदा करने वाला राग है, जिसे तीनो सप्तकों में उन्मुक्त रूप से गाया जा सकता है। यह स्वर संगतियाँ राग हेमंत का रूप दर्शाती हैं -

सा ग म ध ; प म ; ग रे सा ; ,नि ,ध ; ,म ,ध ,नि सा ; म (प)म ; ग म ध नि ; म ध नि सा' ; सा' रे' सा' नि ध ; नि सा' ध प म ; म प म म ग म ग रे सा ;